Wall of text! Sollicitatiebrieven zijn maar al te vaak lange lappen tekst. De lezer kan er simpelweg in verdwalen. Hoe neem je hem bij de hand?
Wall of text! Dat heb ik wel eens te horen gekregen als ik een sollicitatiebrief aan iemand anders liet lezen. Ja, de brief moest op één pagina passen, had ik geleerd. Ik paste de lettergrootte zelfs wel eens aan, zodat het net paste. Alles moest en zou ik erin zetten.
Ik zie vaker brieven die aan de lange kant zijn. De kandidaat wil alles over zichzelf vertellen wat hij belangrijk vind. Hoe meer je hebt om de werkgever te overtuigen, hoe beter toch? Nee, daar ben ik inmiddels anders over gaan denken. Jezelf voorstellen is niet het hoofddoel van je brief, zoals ik eerder al schreef. Je wilt een uitnodiging voor een gesprek. Dan moeten je argumenten daarvoor wel aankomen!
Is een brief aan lange kant, dan heb je toch minder zin om hem helemaal te lezen? Je boodschap komt dan veel minder goed over. Of als de lezer niet ziet wat je argumenten zijn of ze niet zo sterk vindt? Dan schiet je ook je doel voorbij.
Waarom leest de werkgever dan niet beter?
Het antwoord is natuurlijk eenvoudig. Misschien heeft hij weinig tijd of een hele grote stapel brieven. Kortom, de werkgever leest sneller dan je denkt. Je kunt niet verwachten dat hij alles leest, zoals jij dat zelf doet. Tenzij je de lezer heel stevig bij de hand neemt. Zo voorkom je dat hij belangrijke punten overslaat of simpelweg over het hoofd ziet waarom ze belangrijk zijn.
De bouwplaatsmethode
Hoe neem je de lezer dan bij de hand? Ik doe dat met behulp van vijf dingen die je kunt zien op een bouwplaats. Als je deze vijf dingen in gedachten houdt tijdens het schrijven, dan kan de lezer wat comfortabeler met je meeliften.
- De afgebroken muur
Brieven zijn soms te lang, een wall of text, doordat ze veel stukjes uit vorige brieven bevatten. Voordat je kunt beginnen om je brief op te bouwen, kun je die muur beter afbreken. Begin gewoon opnieuw: een lege bouwplaats dus. - De ladder
Zie je brief als een ladder. Je alinea’s moeten de lezer steeds een stapje verder overtuigen. Je alinea’s zijn dus sporten van de ladder. Bovenaan, dus aan het einde van je brief, hoop je dat de lezer helemaal overtuigd is om je uit te nodigen. - De bouwblokken
Je alinea’s vormen de bouwblokken van je brief. Om je lezer bij de hand te nemen, is het belangrijk dat een alinea één boodschap heeft. Bij een te lange alinea verliest de lezer eerder zijn aandacht. Bovendien bestaat het gevaar dat een alinea niet één, maar meerdere boodschappen in zich heeft. - De (stap)stenen
De lezer kan ook zo weinig tijd hebben, dat hij je brief alleen maar scant. Van een alinea leest hij alleen enkele zinnen, zinsdelen of woorden. Laat daarom direct zien waar een alinea over gaat. De belangrijkste zin van een alinea noemen we de topische zin. Die fungeert dus als een stapsteen om snel door de brief te scannen. Zet de topische zin dus vooral aan het begin. Dat wil overigens niet zeggen dat die zin alles al moet verraden. Kijk dus in eerste instantie of de eerste zin het onderwerp van alinea bevat. Daarna bepaal je of die zin ook nieuwsgierig maakt naar de rest van de alinea. Dat laatste hoeft niet, maar het is wel leuker als je lezer toch kunt verleiden om beter te lezen. - De kruiwagen
Rijdt de lezer rond met een kruiwagen, om te voorkomen dat de lezer zijn aandacht verliest. Zo kun je vlot door de brief heen lezen. Er zijn veel manieren om je brief prettig leesbaar te maken. Maar om te controleren of het gelukt is, pak je zelf die kruiwagen op. Lees de tekst een hardop voor. Wees kritisch als je ook maar een klein beetje struikelt in een zin. Verzin een nieuwe formulering of laat iets weg. Signaalwoorden kunnen de lezer helpen om verbanden te zien. Ook iemand die de tekst nog niet kent kan je helpen om overbodige of langdradige zinnen aan te wijzen.
En ja, alles wat je niet nodig hebt op de bouwplaats (lees: in je brief) kun je maar beter weglaten. De snelle lezer zal je dankbaar zijn! Die ziet eerder de match tussen jouw en de vacature.
Meer lezen over solliciteren?