Het klinkt vreemd, maar jezelf voorstellen is niet het doel van een sollicitatiebrief. Nee, je wilt een persoonlijk gesprek. Hoe verlies je je doel niet uit het oog?
Een paar jaar terug schreef ik een sollicitatiebrief voor een communicatiefunctie bij een adviesbureau. Ergens aan het begin van mijn brief schreef ik:
“Mijn liefde voor schrijven begon tijdens mijn studie biologie. Ik ontwikkelde een brede interesse voor wetenschappelijk onderzoek en besloot mij te richten op het communiceren van onderzoeksresultaten.”
Ik vertel de werkgever iets over wie ik ben. Niks mis mee. In je sollicitatiebrief stel je jezelf immers voor. Je vertelt wie je bent en wat je gedaan hebt en waarom jij geschikt bent voor de functie waarop je solliciteert. En dat klopt ook, maar het is zeker niet je hoofddoel. Gelukkig was ik mezelf niet de hele brief aan het voorstellen. De belangrijkste functie van een sollicitatiebrief is namelijk uitgenodigd te worden voor een gesprek. Je wilt de werkgever precies nieuwsgierig genoeg maken om aan tafel te komen.
Bedenk je waarom de lezer je brief leest
Als ik sollicitatiebrieven jaren later nog eens teruglees, zie ik vaak dat ik te veel bezig was met voorstellen. Ik dacht nog te weinig vanuit de werkgever die een keuze maakt. Die kijkt vaak in de cv of een kandidaat genoeg ervaring of de juiste opleiding heeft voor de functie. Als hij na het lezen (of scannen) van de brief een relevant beeld heeft gekregen van de kandidaat, dan belandt die op de ‘ja’-stapel. Alleen maar richten op jezelf voorstellen, maakt niet per sé dat je een relevant beeld neerzet voor de werkgever. De werkgever zoekt naar de match tussen functie, organisatie en kandidaat.
Vermijd de Kijk-dit-ben-ik! stijl
Ik schreef jaren geleden voor een vacature van persvoorlichter een keer dit:
“Altijd heb ik initiatieven genomen om mijn journalistieke en communicatieve ervaring uit te breiden. Zo verzorg ik bij onze educatieprojecten de informatievoorziening op de website en twitter. Daarnaast schrijf ik artikelen en columns voor tijdschrift en digitale nieuwsbrief X.”
Dit komt erg over als ‘voorstellen’. Kijk, dit ben ik! Ik wil hier dolgraag vertellen over wat ik allemaal geschreven had. Maar de eerste zin verraadt dat het schrijven toch een bijzaak was en de tweede zin voegt ook niet zo veel toe voor de functie. Ik had dus beter een andere ervaring kunnen kiezen. Ik heb gemerkt dat je beter kunt uitweiden over iets goeds, dan meerdere matige dingen combineren. Zo richt je je meer op je doel om een uitnodiging te krijgen.
5 tips om je doel niet uit het oog te verliezen
Deze vijf tips helpen om je te richten op je doel: uitgenodigd worden.
1 – Vraag jezelf af of de functie op dit moment wel echt iets voor jou is
Soms wil je heel graag een bepaalde functie, maar voldoe je niet aan alle gevraagde competenties. Dat hoeft natuurlijk niet erg te zijn als je genoeg andere relevante ervaring hebt voor de functie. Soms is er dan wel degelijk een match. Maar als ik de neiging hebt om mezelf te algemeen voor te stellen, dan gaat er iets mis. Misschien paste de functie op dat moment dan toch niet zo goed. Dan kun je je dus afvragen of je wel moet solliciteren.
Is de vacature echt geschikt? Gebruik dan de volgende tips voor je brief!
2 – Houd het voorstellen feitelijk en in één alinea.
Jezelf voorstellen is misschien niet het hoofddoel, maar wel nodig om te vertellen wie je bent. Begin hiermee na je introductie en beperk je tot één alinea. Houd het feitelijk, maar benoem zeker even waar je trots op bent. Wat je kiest, moet wel relevant zijn voor de functie.
Bij een functie voor auteur educatieve teksten begon mijn voorstelalinea zo:
“Mijn naam is Pauline van Schayck. Ik werk als zelfstandig journalist en redacteur en ik ben kinderboekenschrijver.” (Daarna somde ik heel feitelijk een paar relevante dingen op ik heb bereikt.)
3 – Maak een keuze in wat belangrijk is om over jezelf te vertellen
Je kunt niet alles vertellen over jezelf in je sollicitatiebrief. Dat komt wel in een gesprek. Kies dus alleen wat echt belangrijk is voor de functie. Het is echt geen probleem om slechts één taak of resultaat van een eerdere functie toe te lichten. In je cv kun je altijd nog de andere taken noemen.
4 – Bouw je brief verder op met argumenten
Zie je keuze bij tip 3 als een lijstje argumenten om uitgenodigd te worden. Voeg eventueel nog argumenten samen voor een sterker, groter argument. Maak dan van elk argument een alinea. Zorg wel dat de alinea één boodschap heeft en ondersteun die met uitleg en voorbeelden.
Bij de vacature waarin het draaide om educatieve teksten begon ik de twee alinea’s na de voorstelalinea zo:
Eerste zin alinea 1: “Na mijn studie biologie heb ik eerst een paar jaar onderwijsvaardigheden opgedaan.” (Daarna maakte ik dit concreet. Dit was heel relevant voor het schrijven van teksten voor leerboeken basisonderwijs).
Eerste zin alinea 2: “De afgelopen zes jaar verschoof mijn focus naar het vak van communicatie en journalistiek.” (Daarna maakte ik dit concreet, waarbij ik weer nadruk legde op de doelgroep kinderen en op redactievaardigheden)
Denk ook in verschillende soorten argumenten. Je kunt geschikt zijn door bepaalde werkervaring, maar ook door een combinatie van persoonlijke eigenschappen of een ambitie. Zorg dus voor variatie in je argumentatie.
5 – Schrap zwakke argumenten. Kies een beter argument of benoem het punt helemaal niet.
Twijfel je of een bepaald argument met uitleg sterk genoeg is? Wees dan streng voor jezelf. Kies alleen de allerbeste ervaringen en resultaten uit om te laten zien dat je aan een bepaalde eis voldoet. Dat is beter dan een verzameling van verschillende ervaringen die alleen maar in de verte relevant zijn, zoals in mijn sollicitatie voor persvoorlichter (zie hierboven). Zo maak je je argumenten sterker. Of kies heel andere eisen om de nadruk op te leggen.
Bij het adviesbureau in het eerste voorbeeld werd ik uitgenodigd en had een positief gesprek. Mijn brief was eruit gesprongen, zei mijn gesprekspartner. Uiteindelijk bleek de focus van de functie iets veranderd, maar aan de brief had het niet gelegen.
Staat de opbouw en begin je met het schrijven? Gebruik dan de deze tips om je lezer brief bij de hand te nemen.
Afbeelding van Rupert B. via Pixabay
Meer lezen over solliciteren?